Nadzwyczajnym szafarzem Komunii świętej – poza akolitą – jest też ten wierny, który zostanie wyznaczony do pełnienia takiej funkcji. Tam gdzie istnieje potrzeba miejscowego Kościoła, bo brakuje szafarzy Komunii św., wierni świeccy jakkolwiek nie są akolitami, mogą rozdzielać Komunię świętą. Należy jednak pamiętać, że wierni świeccy, jeśli nawet tylko na pewien czas powierza im się specjalną służbę w Kościele, są zobowiązani do osiągnięcia odpowiedniej formacji, koniecznej do należytego wykonywania tego zadania. Każdy bowiem nadzwyczajny szafarz Komunii św. winien wyróżniać się żywą wiarą i dobrymi obyczajami oraz świecić odpowiednim przykładem nabożeństwa do Najświętszego Sakramentu. Poza tym nadzwyczajni szafarze Komunii św. mają spełniać tę posługę świadomie, z całym oddaniem i pilnie. Nie można zatem powierzać tego zadania wiernemu, którego życie nie jest przykładne.
Do zasadniczych obowiązków nadzwyczajnego szafarza Komunii św. należy też pomoc „w zanoszeniu jej chorym i niepełnosprawnym. Nadzwyczajny szafarz zanosi Komunię św. do chorego w specjalnie do tego celu wykonanym naczyniu umieszczonym w odpowiedniej bursie, którą zawiesza na szyi. Swoją posługę poza Mszą św. pomocnik pełni w ubraniu cywilnym, ale odświętnym i poważnym. Niosący Komunię św. w drodze nie rozmawia, ale w modlitewnym skupieniu uwielbia swego Pana i Boga”.
Nadzwyczajny szafarz, spełniając swą funkcję, nie przestaje być człowiekiem świeckim, spełnia on swoją misję na mocy sakramentów chrztu i bierzmowania z upoważnienia biskupa. „Ważne jest, aby Eucharystia była pojmowana nie tylko na płaszczyźnie obrzędowej, jako celebracja, lecz także jako program życia i fundament autentycznej duchowości eucharystycznej”. Duchowość określa styl życia i sposób postępowania – pragnienie pełniejszego praktykowania życia religijnego.